ΕΚΘΕΣΗ Δημήτρη Παπατρέχα στην Παλιά δημοτική αγορά Αγρινίου
ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ
Ο Δημήτρης Παπατρέχας γεννήθηκε στον Μαχαιρά το 1955. Ζει στο Αγρίνιο και εργάζεται στον Μαχαιρά. Φοίτησε στην Σχολή Καλών Τεχνών Θεσσαλονίκης από το 1984 μέχρι το 1987. Αυτή η έκθεση είναι η 6η προσωπική του με προηγούμενες:
2011: Πλήθη κεραμών, καπναποθήκες Παπαστράτου Αγρί-νιο.
2009: Χάρτινες Ιστορίες, Νεώριον Τέχνης Αγρίνιο.
2003: Ακαρνανική Νύχτα Νεώριον Τέχνης Αγρίνιο.
1992: Των Δρόμων vol 2, Εναλλάξ Αθήνα
Η τέχνη συνίσταται στο να διασχίσεις όλη, μα όλη τη διαδρομή μέχρι τέλους. Να το φτάσεις στο απώτατο άκρο. Να βρεις την έξοδο, εάν υπάρχει, και να τη δείξεις με το δάχτυλο.
Ο ζωγράφος, εν προκειμένω εδώ ο Παπατρέχας, δείχνει προς την έξοδο.Δουλεύει, συναρθρώνοντας με τον πιο ώριμο ορθολογισμό όλα τα θραύσματα των μορφών που απαθανατίστηκαν πάνω στις τοιχογραφίες της ανθρώπινης ψυχής. Όλα τα ερειπωμένα, οκνά οικοδομήματα των ανθρώπινων σχέσεων, την πνοή του αρσενικού και του θηλυκού, όλο εκείνο το εκθαμβωτικό μεγαλείο των φαντασιακών πεταγμάτων στις πιο εφήμερες εκδηλώσεις των διακαών τους πόθων.
Κοιτάζει τον ουρανό της ελευθερίας. Την έξοδο που δείχνουν τα πουλιά.Αυτά τα πουλιά που ξεχύνονται θαρρείς απ’ τις πιο απόκοσμες ανθρωποθυρίδες. Όχι όρνια που απλώνουν τα γαμψά τους νύχια και σ’ αρπάζουν για να σε γδάρουν μπροστά σ’ ένα κατώφλι. Όχι άπληστοι δαίμονες που δε σου αφήνουν ούτε μια χαραμάδα φωτός, αλλά διαβατάρικα πουλιά. Πουλιά που ξέφυγαν απ’ τους λαφυραγωγούς της πολιτικής ορθότητας πετώντας και δείχνοντας το δρόμο μακριά απ’ την μεσαιωνική, γκροτέσκα και τερατώδη καθημερινότητα της κοινωνίας του ανθρωποφαγικού θεάματος.
Εδώ, η λιτή γραμμή της εικαστικής γραφής χαράσσει ένα δρόμο αρχέγονο. Αυτό που άρχισε με ταμπούρλα πρέπει να τελειώσει με δυναμίτη.
Εδώ, τα πουλιά στην αιώνια πτήση τους. Εδώ, πάνω στη ζωγραφική επιφάνεια το χρώμα και τα έργα του ανθρώπου προχωρούν προς την έξοδο. Στην πράξη. Έξω απ’ το κάδρο. Έξω απ’ τη συνήθεια και το θαμπωμένο γυαλί του ανεόρταστου βίου. Σε μια κοινωνία που βολεύεται να συμφωνεί και να συγκλίνει με τη μια και μοναδική άποψη, ο καλλιτέχνης διαφωνεί και δείχνει το δρόμο προς την έξοδο, φωτίζοντας με διαφορετικότητα την πληκτική ομοιομορφία. Εδώ, τα υλικά γίνονται το πρόπλασμα της εξόδου. Δεν υπάρχει μυστήριο στην εικαστική γλώσσα αλλά μιαν ήρεμη ένταση, ένας αγώνας αγωνίας γι’ αυτό που έρχεται.
Ψάχνουμε λύσεις όταν οι λύσεις είμαστε εμείς. Ψάχνουμε ανθρώπους όταν τους έχουμε δίπλα μας και ψάχνουμε ζωή όταν η ζωή μας προσπερνά και μας κλείνει το μάτι. Αυτό το σμίξιμο των ανθρώπων που οδηγεί στο θαύμα. Στη διαιώνιση. Εκεί όπου τα πουλιά και οι σκέψεις και τα αισθήματα δραπετεύουν απ’ τα δεσμά της αναπαράστασης. Εκεί όπου όλα τα δεσμωτήρια και όλες οι Κυριαρχίες πρέπει να πεταχτούν στον Καιάδα.
Εδώ, η λυρική φωνή του χρωστήρα ψιθυρίζει με τον πιο δυναμικό τρόπο. Πετάξτε τα περιττά και τις φιοριτούρες. Πετάξτε τα θανατικά και τις λογιών λογιών φοβίες. Πετάξτε το νεκρόφιλο και άγονο παρελθόν.
Εδώ, ο άνθρωπος που αρχίζει το ταξίδι του προς την έξοδο, δια χειρός Παπατρέχα, δεν έχει το αρπαχτικό και κυνηγημένο ύφος. Δεν ανήκει στο κοπάδι των λύκων ή στο κοπάδι των αρνιών. Είναι καθαρές μορφές, γήινα πλάσματα που περπατούν παράλληλα, καθρεφτισμένα στους ασημένιους ποταμούς των ελαιώνων. Είναι η σύγκρουση του άκρατου ήθους με το συγκρητισμό της παρακμής και της συνήθειας γύρω μας. Είναι ο αντίλογος στα χίλια κομματάκια του κάθε ανθρώπου, που τον σκόρπισαν στους πέντε ανέμους οι δόλιες καταστάσεις, μα τώρα πρέπει να βρει την αρετή, να προσαρμόσει δηλαδή την πράξη του στο μέτρο των νόμων της φύσης. Να βρει την έξοδο. Την ειλικρίνεια που πρέπει να δείχνουμε στον ίδιο μας τον εαυτό. Τη δράση που ενεργοποιεί την αλήθεια και συντονίζει κάθε ανάγκη μας με τον κοσμικό ρυθμό.
Υφαίνοντας τη στοχαστική γνώμη του Ντοστογιέβσκι, πως, η ομορφιά θα σώσει τον κόσμο, ο Παπατρέχας απηχεί μια παρόμοια εικαστική νικητήρια κατάφαση. Ο ίδιος κόσμος θα σωθεί χάρη στην ομορφιά του. Η ομορφιά του είναι η τάξη του και η τάξη του είναι η αιωνιότητά του. Γι’ αυτό τη φύση την είπαμε κόσμο. Δηλαδή κόσμημα, στολίδι, ομορφιά. Με τα κοσμήματα της φύσης που τα έπλασαν τα χέρια των ανθρώπων ασχολείται σχεδόν αποκλειστικά ο Παπατρέχας. Τα ίδια τα υλικά που χρησιμοποιεί είναι κομμάτια της φύσης. Το μέσον εδώ είναι και το μήνυμα.
Τα ίδια τα υλικά τον οδηγούν με όλη την εικαστική του δεινότητα να παραστήσει μορφές που πέτρωσαν, με όλες τις αποδέλοιπες γεωμετρίες τους, χαραγμένες στην καμπύλη του χρόνου. Με τον ίδιο εικαστικό λογισμό τώρα δουλεύει πάνω σε ξύλο O.S.B το περίγραμμα των πουλιών, για να τα διασταυρώσει εκεί προς τη φυσική τάξη, αποστάζοντας όλη τη μητρική γονιμότητα του ουρανού, του αγέρα και του ήλιου. Για να τα οδηγήσει προς την έξοδο, στα χασματικά μετέωρα της ποιητικής συνείδησης του κόσμου.
Αυτά είναι τα παιδιά που θα πετάξουν ελεύθερα προς το μέλλον, στεφανωμένα την Απριλιάτικη χαρμολύπη, με τα κορμάκια τους, αυτά τα τρόπαια της ανάστασης και της αναγέννησης. Πασχαλιές μες απ’ τη νεκρή γη. Η νέα σπορά που θα φυτρώσει σωστά ανάμεσα στο θαμπό χαλκό των ξερών θάμνων.
ΑΝΤΩΝΗΣ ΑΝΤΩΝΑΚΟΣ
