Μέσα στην κατάμεστη αίθουσα του Τρικούπειου Πολιτιστικού Κέντρου Μεσολογγίου πραγματοποιήθηκε την Τρίτη 23 Απριλίου 2013 η εκδήλωση από το Λαογραφικό-Πολιτιστικό Σύλλογο Μεσολογγίου σε συνεργασία με το Γυμνάσιο Ευηνοχωρίου. Η εκδήλωση άρχισε με χαιρετισμό από τον Γυμνασιάρχη κο Γεώργιο Γεωργίου ο οποίος αναφέρθηκε στην προσπάθεια των μαθητών του Σχολείου του προκειμένου να παρουσιάσουν με επιτυχία την θεατρική παράσταση «Οι Γελεκτζήδες», ευχαριστώντας παράλληλα όλους τους συντελεστές της εκδήλωσης. Ακολούθησε χαιρετισμός από τον Πρόεδρο του Συλλόγου κο Χρήστο Σιάσο ο οποίος έκανε μικρή αναφορά στα Μεσολογγιτόπουλα του αγώνα λέγοντας: …Η θυσία τους υπήρξε πρωτόγνωρη, όχι μόνο για την Ελληνική, αλλά και για την Παγκόσμια Ιστορία. Στον αγώνα δεν «ρίχτηκαν» μόνο οπλαρχηγοί, πολεμιστές, άνδρες, γυναίκες αλλά και «αμούστακα» παιδιά, αυτά τα παιδιά, τα πεινασμένα, τα δυστυχισμένα, που λίγο πιο πέρα έβλεπαν το άψυχο σώμα του πατέρα, της μάνας, του αδερφού, δεν μπορείς να τα αγνοήσεις, γιατί αυτά με τον δικό τους τρόπο έπλεξαν το ηρωικό στοιχείο του αγώνα. «…Μια ομάδα από μικροπαίδια, επηρεασμένα από τη μεγαλοπρέπη τελετή του όρκου του Λόρδου Βύρωνα, πάνω στον τάφο του Μάρκου Μπότσαρη… ορκίστηκαν όλα τους ζωσμένα ψεύτικα σπαθιά στη μέση, να υπερασπίσουν την Πατρίδα, μέχρι θανάτου… γεμίζουν κατά τις μάχες τα τουφέκια των αγωνιστών, μένοντας δίπλα τους, εξουδετερώνουν με επιδεξιότητα και ψυχραιμία, αλλά με άμεσο, πάντα, κίνδυνο της ζωής τους, τις μπόμπες των Αγαρινών…
Ήταν το ξακουστό Σώμα των Γελεκτσήδων…» μας γράφει ο αείμνηστος Μεσολογγίτης Κωστάκης Πετρόπουλος.
Πρωταγωνιστές στη μάχη για την λευτεριά μας στέλνουν το δικό τους μήνυμα. Μήνυμα διαχρονικό. Πολέμησαν με το δικό τους τρόπο.
Στη συνέχεια χαιρετισμό έκανε ο Πρόεδρος του Πνευματικού Κέντρου του Δήμου κος Καβάγιας ο οποίος εξήρε την προσπάθεια των μαθητών του Γυμνασίου προκειμένου να παρουσιάσουν την θεατρική αυτή παράσταση. Τον λόγο στη συνέχεια έλαβε ο εκπαιδευτικός τ. Σχολικός Σύμβουλος Π.Ε. κος Διονύσιος Μπερερής ο οποίος έκανε μια εμπεριστατωμένη αναφορά στους Γελεκτζήδες του πολιορκημένου Μεσολογγίου και μεταξύ των άλλων είπε: «…Στην άχρονη μνήμη των αγωνιστών του 1821, των πολεμάρχων του Μεσολογγίου, των Γκελεκτζήδων και των μικρότερων υπερασπιστών της Ιερής Πόλης για τους οποίους καλούμαι να πω τον προσήκοντα λόγο σε τούτη τη δοξαστική ώρα, Στώμεν καλώς, στώμεν ευλαβώς. Θεωρώ της τύχης εύνοια που είμαι σήμερα σ΄ αυτό το βήμα μπροστά στους απογόνους των Ελεύθερων Πολιορκημένων του Μεσολογγίου, για να ψάλω τον ύμνο της αντρειοσύνης εκείνων με την ευκαιρία του εορτασμού της επετείου της εξόδου… Αισθάνομαι ελάχιστος στη σκέψη πως το βήμα που στήνεται κάθε φορά για να υμνηθεί η δόξα του Μεσολογγίου, της ονομασθείσης «κατ΄επιταγήν της Ιστορίας» Ιερής Πόλης, «που κουβαλά Εθνικό και Οικουμενικό, Ιστορικό και ηθικό φορτίο», βρέθηκαν ποιητές και δεινοί ομιλητές που έψαλαν με Δημοσθένεια ρητορεία και Περίκλεια γλώσσα το δοξαστικό της μεγαλυνάρι: Παλαμάς και Νόβας, Τσάτσος και Κανελλόπουλος, Πολυζωίδης και Τρικούπης… Στην εποποιία, του Μεσολογγίου οι μικροί Ελεύθεροι Πολιορκημένοι αγωνιστές και το εκλεκτό σώμα των Γελεκτζήδων, προσωνύμια που έδωσαν στα ενενήντα λαμπρά παλικαρόπουλα 15 έως 18 ετών, γιατί φορούσαν μόνο γελέκο για να μην τους
βαραίνει η κάπα την ώρα της μάχης, έγραψαν με τις γενναιόφρονες πράξεις των ηρωικά κατορθώματα, απ΄τα οποία λίγα αναφέρονται επωνύμως στις σελίδες των ιστορικών ενθυμημάτων… Γράφει ο Δημήτρης Φωτιάδης, …Όσο για τα παιδιά βλέπουν τα ντουφέκια, τις πάλες, τα γιαταγάνια, τις μπιστόλες και τα ρέγεται η ψυχή τους. Ξεκολλημό δεν έχουν από τις ντάπιες και ταμπούρια και χύνουν με μολύβι κανονάκια και μπάλες… Στο ημερολόγιο του Μάγερ στις 2-7-1825 γράφει, μετά την παύσιν του τυφεκισμού ηνώθησαν οι παίδες μας μετά των στρατιωτών και ήρχισαν τον πετροπόλεμον με τους Τούρκους… Ο κος Μπερερής μετά από πολλά παραδείγματα «Γελεκτζήδων» τελειώνοντας είπε και τούτο, στους προμαχώνες ένα παιδί βοηθάει τον πατέρα του στο γέμισμα του κανονιού. Κρατούσε αναμμένο φιτίλι κι όταν του έκανε νεύμα ο πατέρας του, πλησίασε στο μπαρούτι και το κανόνι εκπυρσοκροτούσε. Ο πατέρας είχε σκοτωθεί. Θέλετε να πληροφορηθείτε και την ηλικία του μικρού μας πολεμιστή? Ήταν μόλις δυόμισι ετών. Υπήρξε σ΄ όλο τον κόσμο άλλος τόσο μικρός στις επάλξεις?… Η μοίρα τους τραγική. Αντί να παίζουν με τον έρωτα μες στο ξανθό Απρίλη κονταροχτυπιούνταν με το χάροντα άσαρκα και πεινασμένα… Η Πολιτεία ας φροντίσει να ανεγείρει στην Πόλη της Ελευθερίας μνημείο αντρειοσύνης των παιδιών των πολιορκιών και της Εξόδου, στο οποίο θα γίνεται προσκλητήριο όλων των πεινασμένων και αδικοσκοτωμένων παιδιών του κόσμου, ώστε να μην επιτρέπει στις επιχωματώσεις του χρόνου να σβήσουν απ΄την καρδιά μας και το μυαλό μας τις υψηλόφρονες πράξεις των.
Ακολούθησε μικρή αναφορά για τη θεατρική παράσταση από την καθηγήτρια κα Μπάρλα.
Η ομάδα των μαθητών-Γελεκτζήδων, που αποτελούταν από αγόρια και κορίτσια, ξεκίνησαν με μια «μάζωξη» από τον Αρχηγό τους «στην Αγία Παρασκευούλα», εκκλησάκι κοντά στον Κήπο των Ηρώων, πού όλα μαζί έδωσαν «όρκο» πίστης και θυσίας για τα μελλούμενα του αγώνα, άλλος αναλαμβάνει το Βασιλάδι, άλλος το ζυγό και άλλοι να κάνουν διάφορες δουλειές, όπως νερουλάδες, φύλακες και πολεμιστές. Στο τέλος του «αγώνα» έκαναν τον απολογισμό τους σύμφωνα μα τις «απώλειες» που είχαν κατά τη διάρκεια του πολέμου. Όλα τα παιδιά έπαιξαν, το ρόλο που το καθένα ανέλαβε, υπέροχα και καταχειροκροτήθηκαν από το κοινό. Στο τέλος της εκδήλωσης ο Πρόεδρος του Συλλόγου έδωσε από ένα αναμνηστικό δίπλωμα στον κο Γεωργίου στην Εκπαιδευτική και Μαθητική κοινότητα του Σχολείου για την συνεργασία τους σ΄ αυτή την εκδήλωση καθώς και στον κο Μπερερή για την συμμετοχή του με την ομιλία.
Την εκδήλωση παρακολούθησαν πρώην Δήμαρχοι, Δημοτικοί Σύμβουλοι, Πρόεδροι και Σύμβουλοι Φορέων και Συλλόγων, Σχολικοί Σύμβουλοι Α/θμιας και Β/θμιας Εκπαίδευσης, Διευθυντές και εκπαιδευτικοί Λυκείων, Γυμνασίων και Δημοτικών Σχολείων της περιοχής, μέλη και φίλοι του Συλλόγου, γονείς των μαθητών και πλήθος συμπολιτών μας.
