ΤΕΡΑΣΤΙΕΣ ΑΜΜΟΛΗΨΙΕΣ «ΞΕΚΟΙΛΙΑΖΟΥΝ» ΤΟΝ ΕΥΗΝΟ

Οι αρχές κάνουν ότι δεν βλέπουν ενώ υπάρχει εναλλακτική λύση Τεράστιες αμμοληψίες με βαρύτατες επιπτώσεις οικολογικές και αισθητικές γίνονται τους τελευταίους μήνες σε εκτεταμένα τμήματα της κοίτης του Εύηνου, δεύτερου σε μέγεθος ποταμού της Δυτικής Ελλάδας, και ιδιαίτερα σημαντικού για την οικολογική ισορροπία των προστατευόμενων υγροτοπικών περιοχών της νότιας Αιτωλοακαρνανίας. Εκσκαφές βάθους πολλών μέτρων, γιγαντιαίοι σωροί υλικών, σπαστηροτριβεία εγκατεστημένα στην κοίτη, φορτηγά και εκσκαφείς σε συνεχή λειτουργία, οχλούν, αλλοιώνουν την κοίτη, καταργούν το μαιανδρικό της σχήμα ευθυγραμμίζοντάς την, δημιουργούν λιμνάζοντα νερά, προκαλούν υποβάθμιση στη ποιότητα του νερού με τα σωματίδια που δημιουργούν στο νερό, εξαφανίζουν τα ψάρια και περιορίζουν δραστικά τη στερεοπαροχή του ποταμού. Το μέγεθος των επεμβάσεων στην κοίτη του ποταμού ιδιαίτερα στις θέσεις «Παραδείσι» και «Κάλφα» προκάλεσε τις δικαιολογημένες αντιδράσεις των κατοίκων του Δήμου Χάλκειας και οι οποίοι πέτυχαν στις 22-10-09 την έκδοση προσωρινής απόφασης του Πρωτοδικείου Μεσολογγίου (829/09) που απαγόρευε προσωρινά την αμμοληψία στην περιοχή του Δήμου τους. Λίγες ημέρες αργότερα, στις 9-11-09, η Ε.Υ.Δ.Ε. του Υπ. Μεταφορών έδωσε «τεκμαρτή» άδεια για αμμοληψίες στη θέση «Παραδείσι» του Δήμου Χάλκειας και στις 1-12- 09 η Περιφέρεια Δυτ. Ελλάδος έδωσε στην Κοινοπραξία ΕΥΡΟ ΙΟΝΙΑ κανονική άδεια για την ίδια θέση. Σύμφωνα με αυτήν (68151/7104 της 7-12-09), επιτρέπεται να αποληφθούν από έκταση 406,6 στρεμ. της κοίτης του ποταμού, στη «Παραδείσι» στα όρια του Δήμου Χάλκειας, 1.250.000 κυβ. μ. αμμοχάλικου, με ρυθμό 250.000 το έτος, επί 5 έτη, και η εκσκαφή να φτάνει μέχρι βάθους 62 εκατοστών. Η πραγματικά διαμορφωμένη κατάσταση έχει καταστήσει την άδεια πρόσχημα για μια ληστρική εκμετάλλευση του ποταμού. Η έκταση που έχουν λάβει σήμερα οι αμμοληψίες, συμπεριλαμβανομένων των καταπατημένων περιοχών από τα φορτηγά και τους εκσκαφείς ξεπερνά τα 6 χιλιόμετρα του ποταμού με μέσο πλάτος 1,5 χιλιομέτρου. Η παραπάνω έκταση βρίσκεται εντός της πλημμυρικής ζώνης του Εύηνου και δεν υπολογίζονται σε αυτή οι παρακείμενες του ποταμού εκτάσεις. Συνεπώς, τι νόημα έχει η άδεια των 406,6 στρεμμάτων, όταν οι περιβαλλοντικές επιπτώσεις αφορούν τουλάχιστον 20-πλάσια έκταση; Όμως, κι αν ακόμη η άδεια αναφέρεται σε ένα μόνον εργοτάξιο, ποιος θα κλείσει τα υπόλοιπα; Θυμίζουμε ότι πριν 6 μόλις χρόνια 500.000 κυβ. μ. από την ίδια κοίτη έχτισαν την γέφυρα Ρίου Αντιρρίου καθώς και την κατασκευή του φράγματος του Αγίου Δημητρίου το 2001, γεγονότα με σοβαρή επίπτωση στην ποσότητα της παροχής φερτών υλικών του ποταμού, πολύτιμων για την προστασία της λιμνοθάλασσας Μεσολογγίου Αιτωλικού (περιοχή RAMSAR – διεθνούς σημασίας) από την εισβολή θαλάσσιου ύδατος. Η εικόνα της βαριάς οικολογικής υποβάθμισης που υφίσταται ο Εύηνος συμπληρώνεται με τις τεράστιες και ανεξέλεγκτες αμμοληψίες που είναι ορατές και στο μεγάλο πλάτωμα της κοίτης του ποταμού από το ύψος των χωριών Πόρος και Παλιούρια και ανάντη, ιδιαίτερα στη θέση «Πίνη». Γεννώνται συνεπώς επιτακτικά ερωτηματικά για τις αρμόδιες αρχές: 1. Η Κτηματική Υπηρεσία Αιτωλοακαρνανίας ελέγχει τους όρους απόληψης, το βάθος εκσκαφής και την ποσότητα των υλικών, ιδίως στις θέσεις ΚΑΛΦΑ και ΠΑΡΑΔΕΙΣΙ; 2. Υφίσταται το προβλεπόμενο ως «μέτρο απολύτου προτεραιότητας» στην Ειδική διαχειριστική Ποταμού Ευήνου (τμήμα περιοχών Κάλφα - Παραδείσι του δήμου Χάλκειας) του ορισμού δηλαδή (με έξοδα της εταιρίας της ΙΟΝΙΑΣ οδού) ειδικού επιστήμονα που θα ελέγχει τακτικά την διαδικασία απόληψης αδρανών από το ποτάμι; Ποιος είναι αυτός και ποια είναι τα έργα του; Ή αντιθέτως αληθεύουν οι πληροφορίες για ανεξέλεγκτη εκμετάλλευση της κοίτης από υπεργολάβους; 3. Εναλλακτικές –έστω μεγαλύτερου κόστους- λύσεις ανεύρεσης αδρανών (πχ από στείρα μεταλλείων) αναζητήθηκαν; 4. Οι αμμοληψίες στην θέση «Πίνη» και ανάντη ελέγχονται; ποιοι τις κάνουν, και με ποια άδεια; 5. Τα αποτελέσματα της διερεύνησης καταγγελιών σχετικά με τις αμμοληψίες στον ποταμό Εύηνο από την Ειδική Υπηρεσία Επιθεωρητών Περιβάλλοντος (ΕΥΕΠ), πότε θα γνωστοποιηθούν; Οι Οικολόγοι Πράσινοι Αιτωλοακαρνανίας και Αχαΐας και η Θεματική Ομάδα Περιβάλλοντος των ΟΠ: - Θεωρούμε ότι η απουσία συστηματικών και τακτικών ελέγχων επαπειλεί σοβαρά πλήγματα τόσο στο ίδιο το οικοσύστημα του ποταμού όσο και στην εύθραυστη ισορροπία μεταξύ των εκβολών του και της προστατευόμενης υγροτοπικής περιοχής της λιμνοθάλασσας Μεσολογγίου – Αιτωλικού. - Ζητούμε την άμεση παύση των ανεξέλεγκτων αμμοληψιών σε όλο το μήκος της κοίτης του Εύηνου, που δεν υπακούουν σε κανένα κανόνα και σίγουρα δεν παραπέμπουν σε έδαφος χώρας της Ευρωπαϊκής Ένωσης και την ενεργοποίηση προγράμματος τακτικών ελέγχων. - Ζητούμε να ακουστεί η κραυγή αγωνίας των κατοίκων του Δήμου Χάλκειας και να παύσουν επιτέλους οι αρμόδιες αρχές και ιδίως η Κτηματική υπηρεσία Αιτωλοακαρνανίας να κάνουν ότι δεν βλέπουν τι συμβαίνει. Εναλλακτικές λύσεις υπάρχουν. Αλλά κάποιοι αδρανούν Ιδιαίτερα σημαντική είναι η απόφαση του η αριθμ. 829/2009 απόφαση του Μονομελούς Πρωτοδικείου Αθηνών (Διαδικασία ασφαλιστικών μέτρων), σχετικά με την απόληψη άμμου από τον Εύηνο, που έκρινε, μεταξύ άλλων, ότι " παρότι το ανωτέρω έργο οδοποιίας (κατασκευή Ιονίας Οδού), είναι εθνικής σημασίας, τα όργανα του Κράτους υποχρεούνται να διαφυλάττουν κάθε περιβαλλοντικά προστατευόμενο αγαθό και να αναζητούν εναλλακτικές λύσεις προμήθειας υλικών για την κατασκευή των τεχνικών έργων." Εναλλακτική λύση υπάρχει, αλλά δεν προχωράει! Αντί το Υπουργείο Μεταφορών και η Περιφέρεια Δ.Ελλάδας, με την ανοχή (;) του ΥΠΕΚΑ, να νομιμοποιούν με «διαδικαστικές τρίπλες» την καταστροφική για το περιβάλλον πρακτική, έπρεπε να απαιτήσουν την προώθηση εναλλακτικών λύσεων που υπάρχουν και εφαρμόζονται σε όλες τις ευρωπαϊκές χώρες. H προώθηση της ανακύκλωσης αποβλήτων εκσκαφών, κατεδαφίσεων και οικοδομών μπορεί να προσφέρει μια βιώσιμη λύση για την εξεύρεση πρώτων υλών για έργα μεγάλης ή μικρότερη κλίμακας. Με δεδομένο ότι τόσο η Ιονία Οδός όσο και ο Ε65, χρειάζονται τεράστιες ποσότητες υλικών (πάνω από 1.250.000 κυβικά) που σήμερα τις προμηθεύονται από το περιβάλλον (Εύηνο και κυρίως Πηνειό αντιστοίχως) είναι ευκαιρία να δρομολογηθούν μονάδες ανακύκλωσης αδρανών υλικών (μπάζων) που θα είναι οι κύριες πηγές αυτών των υλικών για τα έργα. Με αυτό τον τρόπο θα αντιμετωπιστούν με βιώσιμο τρόπο δυο σημαντικά περιβαλλοντικά προβλήματα: ανεξέλεγκτες αμμο- και χαλικοληψίες από τα ποτάμια και ανεξέλεγκτη απόρριψη τεράστιων ποσοτήτων μπάζων στο περιβάλλον. Η ανακύκλωση των αποβλήτων αυτών θα μπορούσε να είχε γίνει πραγματικότητα ήδη από το 2003 – όταν ολοκληρώθηκε το σχέδιο Προεδρικού Διατάγματος «για την αξιοποίηση των αποβλήτων κατεδαφίσεων, εκσκαφών και οικοδομών». Πάνω από 17 φορείς έχουν υποβάλλει σχέδια από τότε για δημιουργία μονάδων ανακύκλωσης μπάζων. Έχουν περάσει, όμως, 7 χρόνια και παρά τις ανακοινώσεις και της προηγούμενης ηγεσίας του ΥΠΕΧΩΔΕ και της σημερινής του ΥΠΕΚΑ δεν έχει γίνει νόμος του κράτους. Η ζημιά, όμως, που γίνεται έτσι στο περιβάλλον είναι τεράστια, χάνονται επενδύσεις δεκάδων εκατομμυρίων ευρώ και δεν προσφέρονται ευκαιρίες για νέες θέσεις εργασίας σε μια εποχή οικονομικής και κοινωνικής κρίσης. Το ΥΠΕΚΑ, το Υπουργείο Μεταφορών και Υποδομών και η Περιφέρεια Δυτ. Ελλάδας έχουν υποχρέωση τηρώντας τη νομιμότητα να προωθήσουν μια εφικτή εναλλακτική λύση που είναι σύμφωνη με μια υπεύθυνη οικονομία. Η καταλήστευση της κοίτης του Εύηνου πρέπει να σταματήσει άμεσα! Η αδράνεια στην ανακύκλωση των αδρανών υλικών πρέπει να σταματήσει Πληροφορίες: Γ. Κανέλλης 6972902750 Δείτε το υλικό από την ημερίδα των ΟΠ στη Λάρισα 30/1/2010 σχετικά με τις χαλικο και αμμο-ληψίες στον Πηνειό: http://ecolarissa.blogspot.com/2010/01/blog-post_31.html?showComment=1265101420280